СОНГУУЛЬД ЯАГААД ОРОЛЦОХ ЁСТОЙ ВЭ?
Ñîíãóóëüä èðãýäèéí îðîëöîîíû õóâü õýìæýý áóóðñààð èðëýý. Á¿ð 50 õóâüäàà õ¿ðýõã¿é áîë ÿàíàà?! Арай ч тийм зүйл болохгүй энэ жил сонгуульд оролцох иргэдийн итэвхи ер нь сайн байгаа гэж бодож байна.
Íèéñëýëèéí ÈÒÕ-ûí 2004 îíû ñîíãóóëüä ñîíãîã÷äûí îëîíõè îðîëöñîí ýñýõ òàëààð
ýðãýëçñýí ìýäýý ñýëò ãàð÷ ë áàéñàí. Харин энэ удаагийн НИТХ-ын сонгууль УИХ-ын
сонгууль хамт явах болохоор Нийслэлийн ИТХ-ын сонгуульд оролцож саналаа өгөх
иргэдийн оролцооны хувь өндөр байх болов уу. ÓÈÕ-ûí ñîíãóóëüä
ñîíãîã÷äûí îðîëöñîí òîî áàðèìòаас харахад:
|
¹
|
ÓÈÕ-ûí ñîíãóóëü áîëñîí
îí (¿ç¿¿ëýëò)
|
1992
|
1996
|
2000
|
2004
|
|
|
1.
|
Õ¿í àìûí òîî
|
2.154.646
|
2.231.363
|
2.382.525
|
2.407.568
|
|
|
2.
|
Ñîíãóóëèéí íàñíû èðãýä
|
1.202.704
|
1.218.549
|
1.364.862
|
1.472.372
|
|
|
3.
|
¯¿íýýñ íýðèéí
æàãñààëòàä
áè÷èãäñýí ñîíãîã÷
|
òîî
|
1.085.129
|
1.147.260
|
1.247.033
|
1.279.516
|
|
õóâü
|
80,2%
|
94,1%
|
92,6%
|
86,9%
|
||
|
4.
|
¯¿íýýñ ñàíàë õóðààëòàä
îðîëöñîí
|
òîî
|
1.037.392
|
1.057.182
|
1.027.985
|
1.051.812
|
|
õóâü
|
95,6%
|
92,7%
|
92,1%
|
85,1%
|
||
|
5.
|
Ñîíãóóëèéí íàñíû èðãýäèéí õýäýí õóâü íü îðîëöñîí
|
86,3%
|
86,8%
|
75,3%
|
74,7%
|
|
Õ¿ñíýãò äýõ òîî áàðèìòààñ ¿çýõýä ñîíãóóëèéí íàñàíä õ¿ðñýí
èðãýäèéí 13,2-25,3 õóâü íü, òýäíèé äîòðîîñ íýðñèéí æàãñààëòàä á¿ðòãýãäñýí
ñîíãîã÷äûí 4,4-17,8 õóâü íü ñîíãóóëüä (ñàíàë õóðààëòàä) îðîëöîõã¿é ¿ëääýã
áàéíà. ßìàð ÷ øàëòãààíòàé ãýñýí îðîëöîîíû õóâèéí æèí ñîíãóóëü á¿ðýýð áóóðàõ
õàíäëàãàòàé áàéãààä ñýòãýë àìàð ñóóæ áîëîõã¿é áèëýý.
Ñîíãóóëüä îðîëöîõã¿é áîëîõ ýíý “ºâ÷íèéã” “àáñåíòèçì”
ãýæ îíîøëîäîã. Òýð íü óëñ òºðèéí õÿìðàëûí íýã øèíæ òýìäýã þì. Èéì íºõöºëä
óëñ òºðèéí ¿íýõýýðèéí èäýâõòýé õýñýã áààõàí ºðñºëäºí áóæèãíàæ, áóëõàéöàæ,
ëóéâàðäàæ ºíãºðäºã. Ýíý áàéäàë äàâòàãäñààð áàéõ óó? Èíãýõ íü õýíä þóíä õîð
õºíººëòýé âý? Òà ýðãýö¿¿ëýí áîääîã óó? Áèä ýõ îðîí, ýðõ ÷ºëºº, ýâ íýãäýë,
òóñãààð òîãòíîë, õºãæèë ãýæ èõ ÿðüäàã ø¿¿ äýý. Ìàø çºâ, íýí ÷óõàë ÿðèà. Õàðèí
ýíý á¿õíèé òºëºº öîõèëîõ ç¿ðõòýé õ¿í á¿õýí óëñûí ýçýí, èðãýíèé õóâüä ººðèéíõºº
áîëîí áóñäûíõàà òóñûí òóëä ñîíãóóëèéí çàìààð òºðºº ò¿âøèòãýõýä ñýòãýëýý
øóëóóòãàí, óõààí ñàðóóë ÷àðìàéí îðîëöîõ íü ýðõýì ÷óõàë áèëýý. ¯¿íèé òóëä ýðõýý
ëàâòàé ìýäýæ, ¿ð íºëººòýé «ýäýëæ» ñóðàõ íü çºâ. Óëñ òºð÷ áîëîõã¿é þìàà ãýõýä
óëñ òºð人 ãÿëàëçàæ ÿâ ë äàà. Ýõëýýä ñîíãóóëèéí òóõàé ã¿íçãèé áîäîîðîé. /Сонгуульд суралцахуй Уб., 2008.36-38 дахь талаас авав./
No comments:
Post a Comment